Alcoholhulp.be: bezoekers en deelnemers
De website alcoholhulp.be heeft een stijgend aantal bezoekers. Begin 2009 waren er 7000 bezoekers per maand, in november noteerden we meer dan 12.000 bezoeken. De zelftest wordt gemiddeld per maand 1000 maal uitgevoerd. In november 2009 namen reeds een 650-tal mensen aan het zelfhulpprogramma deel. Een 160-tal mensen volgden de online begeleiding (november 2009).
Aangezien de website pas sinds januari volledig operationeel is in heel Vlaanderen is het nog wat vroeg om definitieve uitspraken te doen over de effecten van de programma’s en de kenmerken van de bezoekers en de deelnemers aan de programma’s. Toch zijn er een aantal tendensen waar te nemen die gelijklopend zijn met onderzoeksresultaten van gelijkaardige projecten in Nederland. Meer bepaald het programma ‘Alcohol de baas’ (www.alcoholdebaas.nl). In het Nederlandse onderzoek van Tactus heeft men een groep van 300 deelnemers aan een online begeleidingsprogramma onderzocht en kwam men tot volgende vaststellingen (Postel et al., 2008):
Vrouwen. Het percentage vrouwen blijkt met 47% beduidend hoger te liggen dan landelijk het geval is bij de face-to-face behandeling, namelijk 25% (Ouwehand, Kuijpers, Wisselink, & van Delden, 2007). Opvallend is dat het percentage vrouwen dat de internetbehandeling volgt steeds verder toeneemt. Uit gegevens van 2007 blijkt dat het aandeel vrouwelijke deelnemers zelfs is toegenomen tot 63% (Postel, ter Huurne, de Haan & de Jong, 2008). Ook bij alcoholhulp.be merken we voorlopig dat vrouwen veel beter vertegenwoordigd zijn dan bij de ambulante hulpverlening. Bij de zelftest en het zelfhulpprogramma ligt hun aandeel rond 40 à 46%, bij de online begeleiding zelfs 52%.
Werkenden. Het percentage cliënten dat werk heeft blijkt bij de internetbehandeling met 73% opvallend hoger te liggen dan de 33% werkenden onder de face-to-face cliënten bij Tactus (Postel et al., 2005). Voorlopig zien we bij de cliënten van alcoholhulp een gelijkaardige proportionele verdeling.
Opleidingsniveau. In het Nederlandse onderzoek van Tactus blijkt dat van de cliënten die zich bij de reguliere behandeling melden 15% hoog opgeleid is, terwijl ruim 50% van de deelnemers aan de online hulpverlening een hogere opleiding of universiteit gevolgd heeft (Postel, ter Huurne, de Haan & de Jong, 2008). Bij alcoholhulp hebben meer dan 50% van de deelnemers aan het zelfhulpprogramma verder gestudeerd na hun secundair onderwijs. Voor de deelnemers aan de online begeleiding zien we een gelijkaardige tendens.
Voor de eerste maal hulp zoeken. In Nederland is slechts 1 op de 5 alcoholcliënten een nieuwkomer in de reguliere verslavingszorg. Bij de online hulpverlening is sprake van een bijna omgekeerde situatie: 77% van de cliënten is niet eerder in behandeling geweest voor hun alcoholprobleem. Bij alcoholhulp is de overgrote meerderheid van de deelnemers aan het zelfhulpprogramma een nieuwkomer (78%). Bij de online begeleiding zijn eveneens de mensen die voor de eerste keer hulp zoeken in de meerderheid.
Globaal gezien kunnen we dus voorlopig besluiten dat men via online hulpverlening ook doelgroepen kan bereiken die weinig of geen beroep doen op de bestaande ambulante hulpverlening. Dit geldt met name voor vrouwen, hoger opgeleiden en mensen die werken. Verder worden vooral mensen bereikt die voordien nog geen beroep deden op enige vorm van hulpverlening.