Alcoholhulp: cijfers 2009

Vanaf januari 2009 werd ‘alcoholhulp.be’ anoniem en gratis toegankelijk in heel Vlaanderen. Tijd om de cijfers te bekijken na 1 jaar werking.

1. Bezoekers website

In de loop van 2009 kreeg de website 108.808 bezoekers. Het hoogste aantal viel te noteren in november, nl. 12.169.

2. Alcoholtest

De alcoholtest werd 11.783 maal door bezoekers uitgevoerd. Er kwamen wel schommelingen voor doorheen de verschillende maanden, variërend tussen 700 en 1.600 deelnemers per maand.

3. Zelfhulpprogramma

In totaal namen er 675 mensen deel aan het zelfhulpprogramma, waarvan 48% vrouwen.
De verdeling over de provincies:

• Brussel: 20 (3%)
• Vlaams-Brabant: 92 (13,6%)
• Antwerpen: 176 (26%)
• Limburg: 92 (13,6%)
• West-Vlaanderen: 80 (11,8%)
• Oost-Vlaanderen: 137 (20,3%)
• Wallonië: 16 (2,4%)
• Buitenland: 62 (voornamelijk Nederland) (9%)

De verdeling over de leeftijdscategorieën:

• jonger dan 18 jaar: 4 (0,6%)
• 18 – 24 jaar: 15 (2,2%)
• 25 – 34 jaar: 89 (13,2%)
• 35 – 44 jaar: 180 (26,6%)
• 45 – 54 jaar: 224 (33,2%)
• 55 – 64 jaar: 149 (22%)
• 65 – 70 jaar: 10 (1,5%)
• ouder dan 70 jaar: 4 (0,6%)

4. Online begeleiding:

Totaal aantal aanmeldingen: 314. Een aantal van deze mensen haakten echter onmiddellijk af, zonder dat er enig contact met een hulpverlener had plaatsgevonden. Bij een aantal anderen werd deelname afgeraden wegens de ernst van hun problematiek. Totaal aantal effectieve deelnemers: 245, waarvan er 198 het programma ook beëindigden in 2009. We telden 48% vrouwen.
De verdeling per provincie (op basis van aanmelding):

• Brussel: 9 (2,9%)
• Vlaams-Brabant: 44 (14%)
• Antwerpen: 88 (28%)
• Limburg: 61 (19,4%)
• West-Vlaanderen: 41 (13%)
• Oost-Vlaanderen: 67 (21,3%)
• Wallonië: 4 (telkens Vlamingen die in Wallonië wonen) (1,3%)

De verdeling over de leeftijdscategorieën (op basis van de aanmeldingen):

• 16 – 17 jaar: 4 (1,3%)
• 18 – 24 jaar: 7 (2%)
• 25 – 34 jaar: 52 (16,5%)
• 35 – 44 jaar: 100 (32%)
• 45 – 54 jaar: 88 (28%)
• 55 – 64 jaar: 55 (17,5%)
• 65 – 70 jaar: 8 (2,5%)

De meerderheid van deelnemers bleek aan het werk te zijn, anderen volgden school of een opleiding. Veertien deelnemers waren werkloos. De overigen stonden op invaliditeit (17), of waren gepensioneerd (7).

Eerste conclusies

Na 1 jaar werking kan er op basis van de cijfers over een succes gesproken worden. Dit ondanks het feit dat online hulpverlening op de zgn. ’tweede lijn’ in Vlaanderen nog vrij onbekend is. In die zin zal er nog werk moeten gemaakt van de verdere bekendmaking bij het grote publiek.

Als we verder kijken dan de cijfers alleen zijn er nog andere positieve punten te vermelden:

• Door de overgrote meerderheid van de deelnemers wordt online hulpverlening als “persoonlijk” beleefd. Ondanks het feit dat de communicatie tussen hulpverlener en deelnemers via chat of email verloopt, ontstaat er in de meeste gevallen toch een persoonlijke betrokkenheid. De gesprekken blijven niet oppervlakkig en vertonen vrij snel enige diepgang, waarbij deelnemers zich dikwijls minder geremd voelen dan bij directe contacten.
• De meerderheid van ‘drop-outs’ (deelnemers die afhaken) komt voor vlak na de aanmelding. Dus op het moment dat er nog geen contact geweest is met een hulpverlener. Zodra er contact tot stand gekomen is, komen er weinig ‘drop-outs’ voor.
• Naast de contacten met de hulpverleners worden ook de contacten die deelnemers onderling met elkaar hebben via een afgeschermd forum, als zeer ondersteunend ervaren. Ook al bewaren ze hun anonimiteit.

Wat de deelnemers aan de programma’s betreft zien we dat er doelgroepen bereikt worden die in de reguliere ambulante verslavingszorg veel minder aan bod komen. We zien opvallend meer vrouwen, mensen die beroepsactief zijn en dikwijls ook hoger opgeleid zijn.

Verder is opmerkelijk dat een meerderheid van de deelnemers voordien geen andere hulpverlening gekend had wat betreft alcoholproblemen. Dit was het meest opvallend voor de deelnemers aan het zelfhulpprogramma, waarbij 78% zelfs hun huisarts niet hadden aangesproken over dit probleem.

Het succes van alcoholhulp betekent echter niet dat alle deelnemers ook effectief hun doelstellingen konden waarmaken. Een aantal van hen kwam tot de vaststelling dat ze best beroep konden doen op ambulante hulpverlening of zochten aansluiting bij een zelfhulpgroep. Een klein aantal besloot tot opname in een ziekenhuis. Alles bij elkaar betekent dit ook dat de online hulpverlening in een aantal gevallen drempelverlagend kan zijn voor andere vormen van hulpverlening.