Terugblik op Congres Online Hulp 2013
Online hulp bleef groeien in 2012. Meer dan 226.000 Nederlanders maakten in 2012 op een of andere manier gebruik van een online hulp aanbod. Maar werd er bij de vorige edities van het congres nog ruimschoots aandacht gegeven aan nieuwe technische hoogstandjes, dan verschoof dit bij editie 2013 volledig naar de achtergrond. Geen Google Glass dus. “Negeer voorlopig alle nieuwe technologische ontwikkelingen maar ga stappen zetten met alles wat er al is” vertelde Frank Schalken tijdens zijn inleiding.
Wat mij vooral bijbleef na de vierde editie van dit congres was:
- de verschillende ‘leerstijlen’ bij (het ontwikkelen van) online hulp
- het betrekken van cliënten bij ontwikkeling en implementatie
- blended hulp kan erg verschillen naargelang de doelstelling en hoeft geen louter kopie van de reguliere face-to-face hulp te zijn
- kostenbesparing mag niet het enige motief zijn om online hulp te implementeren
Hieronder volgt een korte bespreking met enkele kritische bemerkingen.
Gezond zorgen: online hulp voor mantelzorgers
Veel mensen krijgen vroeg of laat in hun leven te maken met (langdurige) zorg voor iemand uit hun nabije omgeving (een dementerende ouder, een gehandicapt kind, een partner met psychische problemen, …). Dit wordt ‘mantelzorg’ genoemd. Zorgen voor iemand anders is een mooie zaak, maar kan vaak ook erg belastend zijn. Omdat mantelzorgers graag goed willen zorgen voor iemand die hen dierbaar is, merken ze dikwijls signalen van overbelasting te laat op.
De Nederlandse Mirro stichting nam het initiatief om voor de vele mantelzorgers in onze samenleving een website te voorzien. ‘Gezondzorgen.nl’ biedt hen handvatten om mentaal gezond te blijven, met een zelftest om na te gaan in hoeverre er sprake is van overbelasting, een groot aantal tips om terug in balans te komen en een online zelfhulpprogramma. De toegang tot de online zelfhulp is kosteloos en deelnemers kunnen anoniem blijven.
Ooit al zo gereageerd?
Volgens een studie van de denktank Itinera zoeken twee op drie mensen geen hulp wanneer ze met psychische problemen worstelen, maar houden ze dit stil. Soms uit angst voor de reacties van anderen. “Je maakt het veel erger dan het eigenlijk is” of “Je beeldt het je allemaal maar in” zijn vaak gehoorde reacties.
Daarom lanceerde de Vlaamse Vereniging voor Geestelijke Gezondheid (VVGG) de website www.ooitalzogereageerd.be. Hier worden een aantal tips gegeven over hoe je het gesprek met mensen met psychisch problemen positief kan aangaan. Sommige reacties, hoe goed bedoeld ook, blokken immers elk verder gesprek af. Tijd om normaal te doen over psychische problemen…
Studiedag ‘Start to take care digital’
Studiedag ‘Start to care digital’, 10 oktober te Hasselt, met als thema: Hoe kunnen hulpverleners aan de slag met digitale media op de werkvloer? Een initiatief van OPZ Geel, OPZC Rekem, Thomas More Kempen en Hogeschool PXL.
Preventieve aspecten van online (drug)hulpverlening
Het internet als hulpmiddel om informatie, zelftesten en zelfs online begeleiding aan te bieden aan mensen met vragen rond alcohol- of druggebruik, is de laatste jaren meer en meer in gebruik geraakt bij hulpverleners en preventiewerkers. Net omdat het een toegankelijke en laagdrempelige hulpvorm blijkt te zijn. Met de ‘klassieke hulpverlening’ komt men vaak pas in contact wanneer men zelf (of de omgeving) daadwerkelijk problemen ervaart.
In juni 2013 verscheen onderstaand artikel in het Tijdschrift voor Klinische Psychologie:
Preventieve aspecten van online (drug)hulpverlening (pdf)
Online opvoedingsondersteuning: groeimee.be
Groeimee is een website voor iedereen die bezig is met het opvoeden van kinderen en voor diegenen die nood hebben aan wat extra informatie. Deze website wil er zijn voor alle opvoeders van ouders tot grootouders, en van onthaalouders tot animatoren. Een initiatief van EXPOO, expertisecentrum opvoedingsondersteuning van de Vlaamse overheid. Voor het online beantwoorden van opvoedingsvragen werkt Groeimee.be samen met de Opvoedingslijn.
Maakt het internet ons verslaafd en dom?
Het viel te verwachten. Na jaren van hallelujah berichten over de zegeningen van het internet, laat een tegenbeweging sinds 2010 van zich horen. Onderzoekers, opiniemakers, medici, psychologen en pedagogen buitelen over elkaar heen om ons te wijzen op de risico’s en de gevaren van internet, online communicatie en sociale netwerken. We geraken blijkbaar verslaafd aan internet, meer nog, we worden er zelfs dommer van. Nog maar pas werden de resultaten van het CLICK onderzoek bekend gemaakt waarbij ‘internetverslaving’ in België in kaart gebracht wordt. Verder verscheen het boek ‘Digitale dementie’ van Manfred Spitzer, een verderzetting van kritieken die voordien reeds door Nicolas Carr verwoord werden, maar dan radicaler en gericht op jongeren…
TETRA project onlinehulp in Vlaanderen
Van januari tot juni 2013 gingen onderzoekers van de Artevelde Hogeschool (o.l.v. Philippe Bocklandt) op zoek naar de praktijk, de plannen en de verwachtingen van welzijnsorganisaties in verband met online hulpverlening. Meer dan 500 medewerkers van deze organisaties en cliënten leverden een bijdrage. Op het slotevent op 19 juni werden de resultaten gepresenteerd. Het onderzoek kadert binnen een TETRA (TEchnologie-TRAnsfer) project, gefinancierd door het IWT.