Beeldbellen en blended hulp in de CGG
Vaststellingen
Naar aanleiding van de Coronacrisis zijn hulpverleners van de CGG massaal moeten overschakelen naar telehulp (telefonisch, via chat, maar vooral via beeldbellen). Het getuigt van veerkracht dat ze daar zo snel in lukten. Tegelijkertijd was er ook veel interesse voor webinars rond blended werken met Depressiehulp, Alcoholhulp en Vaardigleven, maar nog meer voor webinars over online communiceren.
Onlinehulp voor de GGZ in Coronatijden
Tijdens deze Coronacrisis worden face-to-facecontacten beperkt of verboden, waardoor online communiceren een alternatief kan bieden voor welzijnswerk, sociaal werk en geestelijke gezondheidszorg. De ‘sense of urgency‘ is plots heel groot, terwijl deze voordien, zeker in de GGZ, niet zo sterk aanwezig was…
Zou de huidige Corona crisis een ‘game changer’ kunnen zijn voor online hulpverlening? In ieder geval werden er op korte tijd een aantal iniatieven genomen, ook binnen de GGZ.
Implementatie blended hulp in CGG
Dit artikel richt zich in eerste instantie op die CGG waar blended hulp geen of slechts in beperkte mate ingang gevonden heeft, of waar de implementatie is stilgevallen, terwijl dit niet de bedoeling was. Dit betekent echter niet dat alle CGG zich in gelijke mate moeten engageren op gebied van blended hulp, want dit is afhankelijk van hun overige doelstellingen en hun doelgroepen.
Depressiehulp: een veelzijdig initiatief
Met de website Depressiehulp ontwikkelen CGG Kempen en CGG De Pont een veelzijdig project op gebied van online hulpverlening. De website omvat:
- een publiek informatief gedeelte,
- blended hulpverlening (een combinatie van gesprekken met CGG cliënten en een online programma),
- online zelfhulp die voor iedereen toegankelijk is
- en op termijn ook volledige online hulp voor niet-CGG cliënten.
Beide CGG willen de blended methodologie ook in andere Centra Geestelijke Gezondheid helpen verspreiden en op termijn geleidelijk online verbindingen leggen met nulde/eerstelijnsdiensten zoals Zelfmoord1813 en Tele-onthaal. Tenslotte zal er een KCE gefinancierd onderzoek plaatsvinden, om een vergelijking te maken tussen ‘traditionele’ ambulante behandeling versus blended behandeling.
Online hulp Vlaamse CGG 2016
Minister Vandeurzen formuleerde een beleidsplan online hulpverlening voor 2016-2017. In dit kader zullen twee acties bijzondere aandacht krijgen. Daarnaast worden er incentives gegeven om enkele concrete initiatieven op te starten of verder te ondersteunen.
Voor alle duidelijkheid, het beleidsplan richt zich op de volledige openbare welzijnssector: GGZ, CAW, jeugdhulp, ouderen- en gehandicaptenzorg, CLB, enzovoort. In dit artikel wordt echter enkel ingegaan op wat dit kan betekenen voor de Vlaamse Centra Geestelijke Gezondheidszorg.
De Nieuwe GGZ
Er rommelt wat in de Nederlandse GGZ. Natuurlijk waren er doorgedreven besparingen, maar ook zonder die aderlating kon het hulpaanbod onvoldoende antwoord bieden aan de hulpvraag. Al langer lezen we berichten over ontevreden cliënten en hulpverleners die hun buik vol hebben van het hokjesdenken, beperkende protocollen en de uit de hand lopende bureaucratie. De Vlaamse en Nederlandse GGZ zijn zeker niet op alle punten vergelijkbaar, maar ook in Vlaanderen hebben we te maken met een groeiende kloof tussen zorgbehoeften en een werkbaar aanbod vanuit o.a. de CGG en aanverwante organisaties.
Onlangs kwam in Nederland een nieuwe beweging boven water die zich ‘de Nieuwe GGZ’ noemt. Eén van de inspirators is psychiater Jim Van Os, die reeds eerder in het nieuws kwam naar aanleiding van de website ‘schizofrenie bestaat niet’.
Online hulpverlening in de Vlaamse GGZ
Veel enthousiasme op het voorbije congres onlinehulp, georganiseerd door Flanders Care. De sfeer deed me denken aan de eerste congressen online hulpverlening in Nederland (Utrecht, georganiseerd door e-hulp). Het lijkt de aanzet tot een brede implementatie van online (en ‘blended’) methodieken in de Vlaamse welzijns- en gezondheidssector. Toch wijzen ervaringen in het buitenland uit dat dit niet vanzelfsprekend zal zijn. Wat zijn knelpunten waar we tegenaan zullen lopen en kunnen we die hier vermijden (of op z’n minst proberen te voorkomen)?
Toekomstmogelijkheden blended hulp in CGG
De wachttijden voor cliënten die beroep willen doen op de publieke geestelijke gezondheidszorg en aanverwante diensten zijn de laatste jaren enorm toegenomen. Een zeer onplezierige situatie voor de cliënten zelf, die vaak na langdurige overwegingen een stap zetten richting hulpverlening, maar ook voor de hulpverleners die zich onder druk voelen staan.
Door de huidige besparingsgolven ziet het er niet onmiddellijk naar uit dat er uitbreidingen zullen komen aan het personeelsbestand waarover de voorzieningen kunnen beschikken. Maar ook los daarvan kan de vraag gesteld worden in hoeverre we exclusief kunnen blijven vasthouden aan hulpverlening onder de vorm van intensieve individuele face-to-face contacten.
Individuele contacten zullen natuurlijk altijd een belangrijke plaats blijven innemen, maar er zal ook moeten gekeken worden naar alternatieven, zoals aangepaste groepsmethodieken en de zogenaamde ‘blended hulpverlening’.