Alcoholhulp.be is effectief
Begin 2022 werd een real-life onderzoek gepubliceerd over de online werking bij Alcoholhulp. Zowel de online zelfhulp als de (chat)begeleiding bleken effectief voor het reduceren of stoppen van alcoholgebruik. Vooral voor deelnemers die zich engageren om het platform regelmatig te gebruiken. De resultaten zijn duidelijk beter indien er professionele begeleiding is. Goede voorspellers van een gunstig resultaat bleken: 1/ de intentie om te stoppen met drinken vanaf de start van de behandeling, 2/een lager alcoholgebruik bij aanvang, en 3/ meer opdrachten in het programma uitvoeren. De grootste verandering in het drinkpatroon vond plaats tijdens de eerste zes weken.
Onderzoek onlinehulp in Vlaanderen
Het online aanbod van verschillende websites die gebruikt worden in de CGG en aanverwante diensten uit de verslavingszorg (Depressiehulp.be, Alcoholhulp.be, Cannabishulp.be, Drughulp.be, Gokhulp.be) genereert op dit ogenblik reeds een grote hoeveelheid aan gegevens. Deze gegevens bieden unieke kansen naar bruikbare inzichten met betrekking tot de toegankelijkheid, werkwijze van hulpverleners, gebruik en ‘user-experience’, en effectiviteit van online hulpverlening in Vlaanderen.
Prof. Patrick Luyten (KULeuven): “Naar het voorbeeld van gelijkaardige internationale programma’s, zoals het Improving Access to Psychological Therapies (IAPT) programma in het Verenigd Koninkrijk (Clark, 2018), kunnen deze gegevens gebruikt worden voor de verdere ontwikkeling, bijsturing, disseminatie en implementatie van online hulp. Zodoende kan de kwaliteit van zorg verbeterd worden.”
Factoren die bij hulpverleners de implementatie van online hulp beïnvloeden
Online- en blended hulpverlening kan potentieel bijdragen aan het verbeteren van welzijn en geestelijke gezondheidszorg. Maar ondanks het enthousiasme van pioniers en enkele beleidsmakers resulteerde dit tot nu toe niet in een breed gedragen implementatie, hoewel er toch geleidelijk beweging ontstaat in de Vlaamse GGZ.
Zoals bij elke innovatie loont het de moeite om na te gaan wat de faciliterende en belemmerende factoren zijn bij implementatie. Recent zijn enkele interessante onderzoeken gepubliceerd, waarbij gefocust werd op de rol die hulpverleners spelen bij het implementeren van online en ‘blended’ CGT programma’s (Cognitieve Gedragstherapie) voor depressie en verslaving.
Onderzoek Alcoholhulp 2014
Dit artikel verscheen eerder in AnD (Tijdschrift van de Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen), december 2014
Sinds 2008 kan je op de website www.alcoholhulp.be terecht voor informatie en advies over alcoholproblemen, maar ook voor online counseling en begeleiding. CAD Limburg en CGG De Kempen toonden zich hiermee pioniers op het vlak van e-hulpverlening voor personen met middelengerelateerde problemen. Meer dan 2500 personen maakten sinds de opstart gebruik van de chatbegeleiding die via alcoholhulp.be wordt aangeboden. In het kader van zijn masterproef onderzocht Cédric Reculé de werkzaamheid van deze interventie, onder begeleiding van Herwig Claeys en Wouter Vanderplasschen.
Internet Interventions: tijdschrift online hulp
Onder impuls van de International & European Society for Research of Internet Interventions (ISRII & ESRII) kwam een nieuw online tijdschrift tot stand: ‘Internet Interventions’. Dit internationaal tijdschrift heeft als doel om wetenschappelijk en peer-reviewed onderzoek te publiceren over internet toepassingen in het kader van geestelijke en maatschappelijke gezondheid. Deze toepassingen kunnen aangeboden worden via computers, tablets, smartphones, sensoren, enz.
Artikels kunnen betrekking hebben op onderzoek, maar kunnen ook gaan over de ontwikkeling, implementatie en de onderliggende theorie van online toepassingen. Verder kunnen aanverwante terreinen aan bod komen zoals gezondheidsbeleid en ethische kwesties.
Meer op www.invent-journal.com
TETRA project onlinehulp in Vlaanderen
Van januari tot juni 2013 gingen onderzoekers van de Artevelde Hogeschool (o.l.v. Philippe Bocklandt) op zoek naar de praktijk, de plannen en de verwachtingen van welzijnsorganisaties in verband met online hulpverlening. Meer dan 500 medewerkers van deze organisaties en cliënten leverden een bijdrage. Op het slotevent op 19 juni werden de resultaten gepresenteerd. Het onderzoek kadert binnen een TETRA (TEchnologie-TRAnsfer) project, gefinancierd door het IWT.
Effectiviteit van online CBT (onderzoek bij ‘Interapy’)
Jeroen Ruwaard e.a. publiceerden recent een studie waarbij de effectiviteit van CBT (cognitieve gedragstherapie) nagegaan werd in ‘routine’ online therapie bij depressie, paniekstoornissen, postraumatische stress en burnout. Het onderzoek vond plaats bij ‘Interapy’ en had betrekking op 1.500 (!) cliënten. Opnieuw werd bevestiging gevonden dat online therapie (begeleid door een therapeut) even effectief kan zijn dan een face-to-face behandeling.
Behalve dit goede nieuws kunnen toch een aantal vragen gesteld worden: omtrent de ‘routine clinical practice’ (en de selectie criteria), de ‘snelle afhakers’ (die snel na aanmelding stoppen), en hoe strikt het ‘protocol’ moet toegepast worden.
Onderzoek Alcoholhulp door Liesbet Laenen
Liesbet Laenen deed in het kader van een masterproef onderzoek bij Alcoholhulp. Promotor was Prof. Dr. Patricia Bijttebier en copromotor Prof. Dr. Laurence Claes. De opzet was om na te gaan of er significante verschillen zijn tussen ‘snelle afhakers’ en mensen die effectief starten met het begeleidingsprogramma van alcoholhulp.be. Er werden echter weinig significante verbanden gevonden die konden discrimineren tussen beide groepen. Het blijkt ook moeilijk om deze verbanden te duiden. Er kwamen wel andere relevante gegevens tevoorschijn.